Trądzik zapalny: jak sobie pomóc? Pielęgnacja domowa

Zrozpaczonym nastolatkom, każdego dnia obserwującym pojawianie się zmian na skórze twarzy, tłumaczymy z zapałem, że przecież liczy się wnętrze. I to oczywiście prawda – ale jeszcze lepiej, kiedy piękna osobowość zamknięta jest w zdrowym ciele – a trądzik, choć naturalny w pewnym okresie życia, jest jednak zmianą patologiczną, a nie tylko estetycznym defektem. Co więcej, na trądzik cierpią przecież nie tylko nastolatki, ale i osoby dorosłe – wiele lat po tym, gdy dojrzewanie już się zakończyło i zmiany nie powinny występować. Sprawdź, czym charakteryzuje się trądzik zapalny i co możesz zrobić w domu, aby zmniejszyć intensywność objawów a nawet całkowicie je wyeliminować.

Trądzik zapalny – jakie są jego objawy?

Trądzik to pojęcie odnoszące się do kilku różnych chorób skóry. Najczęściej mamy do czynienia z trądzikiem pospolitym (łac. acne vulgaris), pojawiającym się w wieku pokwitania. Jego objawy mogą ustępować samoczynnie, choć niejednokrotnie potrzebna będzie specjalistyczna pomoc, aby zmiany skórne nie pozostawiły widocznych do końca życia blizn. Z trądzikiem pospolitym mogą jednak zmagać się również osoby dorosłe.

Charakterystyczne dla trądziku pospolitego są zmiany skórne w postaci zaskórników, grudek i krostek. Póki są one czyste, tj. bez ropy i bez płynu surowiczego, mamy do czynienia z trądzikiem niezapalnym. Gdy jednak pojawia się zaczerwienienie i wydzielina, można już mówić o trądziku zapalnym. Do najczęstszych zmian, charakterystycznych dla trądziku zapalnego, należą zaskórniki, grudki i krosty.

Zaskórniki (łac. comedo) popularnie nazywamy wągrami. To zmiany skórne pojawiające się najczęściej na twarzy, plecach, klatce piersiowej, rzadziej na przedramionach, ramionach i w innych okolicach. Ich przyczyną jest zatykanie porów przez komórki zrogowaciałego naskórka oraz łój (ewentualnie przez ciężkie kosmetyki). Zaskórniki dzielą się na otwarte i zamknięte.

Zaskórniki otwarte są najłagodniejszą, niezapalną postacią trądziku. Wydobywająca się z porów masa łojowo-rogowa utlenia się pod wpływem kontaktu z powietrzem – stąd charakterystyczne ciemne zabarwienie zaskórnika. Na skutek nadkażenia bakteryjnego, zaskórniki otwarte mogą przybrać postać zapalną.

Zaskórniki zamknięte powstają z tego samego materiału, co otwarte. Różnica polega na tym, że masa pozostaje zamknięta pod powierzchnią skóry – stąd widoczne oraz wyczuwalne pod palcami niewielkie grudki (łac. papula). Trądzik, w którym dominują zaskórniki zamknięte, nazywamy grudkowym. Podobnie jak w przypadku zaskórników otwartych, także i w przypadku grudek może dojść do namnożenia się bakterii i nadkażenia zmian.

Do zmian typowych dla trądziku zapalnego zalicza się krosty (łac. pustula). Mają one postać pęcherzy z treścią ropną. Mogą mieć postać pierwotną (tworzą się już w takiej postaci) albo wtórną (wtedy są najczęściej wynikiem bakteryjnego nadkażenia zaskórników i grudek, na skutek czego rozwija się stan zapalny). Czasami na skutek nieodpowiedniej pielęgnacji (np. rozdrapania krosty) pojawia się ropień – czyli wykwit o średnicy pow. 1 cm, wypełniony ropą, zaczerwienione i bolesne.

Jakie są przyczyny trądziku zapalnego?

Podobnie jak w przypadku trądziku niezapalnego, także i jego zapalna odmiana spowodowana jest nałożeniem się kilku czynników. Głównym z nich jest nadprodukcja łoju, czyli sebum. Taka sytuacja nie jest naturalna. Przyczyną nadmiernego wydzielania się sebum mogą być zmiany hormonalne, związane z okresem dojrzewania, ale także różne schorzenia oraz nieprawidłowości w funkcjonowaniu skóry. Niestety, bardzo często aktywnie przyczyniamy się do rozwoju tego problemu. Samo sebum nie jest bynajmniej niepożądane – to dzięki łojowi skóra jest miękka i odżywiona. Sebum zabezpiecza skórę przed nadmiernym odparowaniem wody i przesuszaniem, stanowiąc jeden z elementów bariery hydrolipidowej. Gdy zbyt intensywnie myjemy twarz (np. robimy to wielokrotnie w ciągu dnia, używając agresywnych środków), zdzieramy z niej ochronne sebum. W ten sposób narażamy skórę na przesuszanie i powodujemy jej nadwrażliwość oraz podatność na uszkodzenia. Do takich mikroranek, powstających na skutek tarcia naskórka, z łatwością przenikają patogeny, które następnie będą przyczyniały się do pojawiania trądziku. Jednocześnie organizm, chcąc się bronić, wytworzy jeszcze więcej sebum. Łój jest jednak gęsty – gdy jest go za dużo, może zatykać pory, nieprzystosowane do tak intensywnego przepływu substancji. W ten właśnie sposób tworzy się blokada – zaskórnik lub grudka.

Do blokowania porów przyczynia się również nadmiar zrogowaciałych komórek. Podobnie jak wydzielanie sebum, także ścieranie naskórka jest naturalnym procesem. Gdy jednak zachodzi on zbyt intensywnie, duża ilość martwej tkanki gromadzi się w porach, łącząc się z łojem i stanowiąc poważną blokadę, której organizm nie jest w stanie pozbyć się samodzielnie.

Na tym etapie może dojść do zakażenia zmian skórnych. Możemy nawet wskazać konkretnego winnego – to bakteria z gatunku Cutibacterium Acnes. W zatkanym porze patogen ten znajduje doskonałe warunki do rozwoju. Nasz układ odpornościowy natychmiast identyfikuje wroga i stara się go zwalczyć. Do boju posyłane są granulocyty (należące do leukocytów komórki niszczące patogeny) oraz makrofagi (komórki tkanki łącznej o właściwościach cytotoksycznych i żernych, czyli mające zdolność zabijania i wchłaniania innych komórek). Powstająca w miejscu zapalenia ropa to mieszanka rozpuszczonych, martwych komórek naskórka, zdezaktywowanych bakterii oraz rozpuszczonych granulocytów i makrofagów. W niektórych przypadkach ropień może zniknąć sam – np. gdy ciśnienie w jego wnętrzu doprowadzi do przerwania łojowej blokady i wycieku płynu na zewnątrz. Najczęściej jednak konieczna będzie interwencja manualna – czyli nacięcie zmiany i jej oczyszczenie.

Trądzik zapalny – jak wygląda leczenie?

Leczenie trądziku nie jest łatwe – głównie dlatego, że musimy zwalczyć przyczynę problemu, a nie sam jego objaw. Z tego właśnie powodu należy powstrzymać się od wygniatania zmian. Choć takie postępowanie wydaje się najrozsądniejsze, to jednak nie przyniesie długofalowych efektów a wręcz może zaszkodzić. Treść wydobywająca się z zatkanego pora, może zainfekować inne rejony twarzy. Dodatkowo wygniatanie to najlepszy sposób, aby ze zmiany niezapalnej zrobiła się zapalna – otwieramy drogę bakteriom, które na to właśnie czekają. Jeśli więc już koniecznie chcemy oczyścić twarz, to należy skorzystać z zabiegu u kosmetyczki. Warto przy tym pamiętać, że jeśli nie wyeliminujemy przyczyny, wągry i krosty natychmiast powrócą.

Podstawą leczenia trądziku zapalnego, jak i niezapalnego, jest zatem umiejętna pielęgnacja. Musimy zadbać o skórę, by zahamować nadprodukcję łoju. W przypadku aktywnych zmian zapalnych, konieczne może się okazać wdrożenie antybiotykoterapii (najczęściej w formie preparatów nakładanych na skórę). Czasami dermatolog zaleci terapię sterydami – przeważnie wówczas, gdy trądzik zapalny przybiera bardzo agresywną formę i istnieje realne zagrożenie, iż pozostawi on głębokie, szpecące blizny.

Domowa pielęgnacja trądziku zapalnego

Dostrzegłszy zmiany o charakterze trądziku zapalnego, nie musimy od razu w panice udawać się do dermatologa. Istnieje co najmniej kilka skutecznych sposobów radzenia sobie z tym problemem, które można praktykować we własnym domu. Chodzi o stosowanie odpowiednich kosmetyków, o prawidłową pielęgnację oraz o inne czynniki, które mają pośredni wpływ na zdrowie naszej skóry.

Redukcja trądziku zapalnego dzięki kosmetykom KN Skincare

Kosmetyki KN Skincare powstały z myślą o kompleksowym wspieraniu skóry. Receptury opracowano z pełną świadomością faktu, iż poszczególne problemy skórne są ze sobą ściśle powiązane, dlatego też próba ich leczenia izolowanego rzadko kończy się pełnym sukcesem. W przypadku trądziku chodzi nam oczywiście o pozbycie się nieestetycznych zmian, ale żeby zrobić to efektywnie, trzeba również zatroszczyć się o odpowiednie nawilżenie, odżywienie i wzmocnienie skóry.

Znajdująca się w ofercie KN Skincare prebiotyczna pianka oczyszczająca InuBiom stanowi pierwszy etap pielęgnacji. Oczyszcza skórę skutecznie, ale jednocześnie bardzo delikatnie, bez naruszania bariery hydrolipidowej, bez przesuszania i podrażniania. Pianka przyspiesza gojenie uszkodzeń skóry i wspiera regenerację, dzięki czemu staje się ona odpowiednio przygotowana do dalszych zabiegów.

Specjalistyczne serum naprawczo-regeneracyjne Enantia AMA to kolejny kosmetyk, którego formuła stanowi odpowiedź na problemy cery uszkodzonej, trądzikowej, podrażnionej, przetłuszczonej z zewnątrz ale przesuszonej w środku. Aktywnie odbudowuje barierę hydrolipidową skóry, dzięki czemu hamuje działanie gruczołów łojotokowych. W efekcie pory, odetkane podczas delikatnych zabiegów peelingujących, nie będą zatykać się ponownie. Składniki aktywne serum pomogą również uporać się z zaczerwienieniem i pozostałościami pozapalnymi.

Dopełnieniem pielęgnacji cery trądzikowej jest multifunkcyjny krem regeneracyjny CucuMarine, stymulujący procesy przeciwzapalne i delikatnie otulający skórę, bez efektu tłustego filmu i bez zatykania porów. Silnie nawilża, a także wspiera ściany naczyń krwionośnych, dzięki czemu przeciwdziała pojawianiu się teleangiektazji (tzw. pajączków).

Inne domowe sposoby na trądzik zapalny

Poza kosmetykami, do walki z trądzikiem zapalnym potrzebne będzie też stosowanie dobrych praktyk pielęgnacyjnych oraz prowadzenie zdrowego stylu życia. Jeśli chcemy realnie pozbyć się problemu, musimy potraktować te wytyczne bardzo poważnie.

Przede wszystkim trzeba zrezygnować z wielokrotnego mycia twarzy – w ten sposób tylko uszkadzamy barierę hydrolipidową i prowokujemy gruczoły łojotokowe do jeszcze intensywniejszej aktywności. O wiele lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie lekkiego kremu o właściwościach nawilżających i matujących. Co jakiś czas (ale nie nazbyt często) przyda się delikatny peeling – najlepiej enzymatyczny, czyli taki, który nie wymaga pocierania i nie spowoduje dalszych uszkodzeń skóry.

Bardzo istotna w walce z trądzikiem zapalnym jest dieta. Musimy zadbać o odpowiednią podaż płynów (minimum 1,5 l wody dziennie), a także unikać cukrów prostych i produktów wysokoprzetworzonych. Uważnie obserwuj swoje ciało – część osób dostrzega zwiększenie się ilości zmian skórnych pod wpływem pewnych pokarmów, zwłaszcza nabiału oraz ostrych przypraw.

Nie zapominaj także o aktywności fizycznej, która wspiera ściany naczyń krwionośnych i reguluje metabolizm – w tym procesy związane z poceniem się i wydzielaniem sebum.

Trądzik zapalny – co musisz wiedzieć?

W walce z trądzikiem zapalnym można również udać się po pomoc do specjalisty. Jeśli domowe sposoby nie przynoszą pożądanych efektów, nie zaszkodzi skonsultować się z kosmetologiem lub z dermatologiem. Pamiętaj tylko o kilku podstawowych zasadach.

W przypadku gabinetu kosmetologicznego, kieruj się przede wszystkim kompetencjami i doświadczeniem pracowników oraz dobrymi opiniami na temat salonu, wystawionymi przez zadowolonych klientów. Ogromna ilość tego typu podmiotów sprawia, że mogą one znacznie różnić się poziomem usług. A zabiegi na trądzik zapalny to nie makijaż, który można zmyć, jeśli nie będzie nam odpowiadał. Nieprawidłowe postępowanie pielęgnacyjne może w najlepszym przypadku pożreć sporo pieniędzy i nie przynieść żadnych efektów, a najgorszym natomiast – spotęgować problem, powodując rozsianie się zmian albo ich pogłębienie.

Jeśli trądzik jest bardzo szpecący i powoduje powstawanie blizn, dobrym pomysłem będzie udanie się do dermatologa. Miej na uwadze, że ten w pierwszej kolejności zapyta, co do tej pory zrobiliśmy, aby pozbyć się problemu. Żaden lek nie zadziała, jeśli nie przyłożymy wagi do prawidłowej higieny, odpowiedniego odżywiania oraz stylu życia wspierającego kondycję skóry.

Wiele osób cierpiących na trądzik słyszy, że taka już ich uroda – powinny zaakceptować swój wygląd i przyzwyczaić się do niego. To bardzo kiepska rada, wynikająca z braku wiedzy o mechanizmie powstawania i eliminowania trądziki – trochę tak, jakby zachęcać chorego, aby przyzwyczaił się do kaszlu albo do uporczywego bólu żołądka. Kiedy z naszym organizmem dzieje się coś nieprawidłowego, trzeba raczej skupić się na poszukiwaniu skutecznych środków zwalczania stanu chorobowego. Dlatego też niezależnie od tego, czy trądzik dokucza osobie bardzo młodej, czy dojrzałej, warto wiedzieć, jak sobie z nim poradzić.